ساترا انتشار رئالیتی شو «بازمانده» را بدون مجوز رسمی اعلام کرد؛ جنجال نمادهای ایرانی ابعاد تازه‌ای یافت.
در پی انتشار ویدیویی بحث‌برانگیز از رئالیتی شو «بازمانده» در شبکه نمایش خانگی که شامل پرتاب سنگ به نمادهای کهن ایرانی بود، موج گسترده‌ای از انتقادات در فضای مجازی و محافل فرهنگی به راه افتاد. این حواشی با اعلام رسمی سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) مبنی بر عدم اخذ مجوزهای لازم برای تولید و انتشار این رئالیتی شو، ابعاد پیچیده‌تری به خود گرفت و سوالاتی جدی درباره نظارت بر محتوای نمایش خانگی مطرح کرد.
جنجال نمادهای باستانی در رئالیتی شو «بازمانده» چه بود؟
ویدیوی منتشره از قسمت سوم رئالیتی شو «بازمانده»، صحنه‌هایی را به تصویر کشید که در آن شرکت‌کنندگان، نمادهای ارزشمند و باستانی ایران همچون شیردال و درفش کاویانی را به عنوان سیبل هدف قرار داده و برای حل پازلی خاص به سمت آن‌ها سنگ پرتاب می‌کردند. این اقدام به سرعت واکنش‌های شدیدی را به دنبال داشت. منتقدان، این بخش از برنامه را «ضد هویت و میراث کهن ایرانی» دانسته و خصوصاً از مجریان برنامه، سیامک انصاری و مهران غفوریان، به شدت انتقاد کردند.
در مقابل، سازندگان «بازمانده» با انتشار بیانیه‌ای در صفحه اینستاگرام خود، تلاش کردند تا از محتوای برنامه دفاع کنند. آن‌ها ادعا کردند که طراحی بصری برنامه با الهام از تمدن اصیل ایرانی صورت گرفته و سازه پازلی مورد نظر صرفاً به عنوان مکانیزم بازی استفاده شده است. به باور آن‌ها، هدف مسابقه رقابت با خودِ چالش بوده و قصد بی‌احترامی به هیچ نماد و ارزشی وجود نداشته است.
ساترا: رئالیتی شو بازمانده فاقد مجوزهای لازم است
یکی از مهم‌ترین ابعاد این جنجال، مسئله قانونی بودن انتشار رئالیتی شو «بازمانده» بود. بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی این سوال را مطرح کردند که آیا این برنامه با مجوز ساترا در حال پخش است یا خیر. عباس سیاح طاهری، معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا، به این ابهامات پاسخ داد. او در توییتر شخصی خود صراحتاً اعلام کرد که «طرح» مسابقه «بازمانده» تنها دارای یک مجوز مشروط بوده که در مرداد ماه ۱۴۰۳ منقضی شده است.
به گفته طاهری، این برنامه هرگز مجوز تولید نداشته و مهم‌تر از آن، فاقد مجوز انتشار است. ساترا اکنون در حال پیگیری قانونی این تخلف و اقدامات لازم علیه پخش‌کنندگان این رئالیتی شو است. این اعلام، نگرانی‌ها را درباره سازوکارهای نظارتی در شبکه نمایش خانگی دوچندان کرده و لزوم شفافیت بیشتر در فرآیند صدور مجوز ساترا را یادآور می‌شود.
معمای پلتفرم پخش‌کننده و ضوابط انتشار محتوای تولیدی نمایش خانگی
پیگیری‌های رسانه‌ای ابعاد تازه‌ای از این ماجرا را آشکار ساخته است. رئالیتی شو «بازمانده» توسط یک پلتفرم اختصاصی با تعداد محدودی اثر منتشر شده که پیش از این نیز به دلیل نسبت نامناسب حق اشتراک به محتوای ارائه‌شده، مورد انتقاد کاربران قرار گرفته بود.
بر اساس قوانین ساترا، پلتفرم‌های دارای مجوز «وی‌اودی سطح یک» صرفاً مجاز به بازنشر محتوای داخلی یا خارجی هستند و اجازه پخش برنامه‌های تولیدی خود را ندارند. برای انتشار محتوای تولیدی، پلتفرم باید مجوز «سطح دو» را از ساترا دریافت کند. به نظر می‌رسد پلتفرم پخش‌کننده رئالیتی شو «بازمانده» در زمان انتشار این برنامه، فاقد مجوز «سطح دو» بوده است. این وضعیت، ساختار نظارتی بر پلتفرم‌های نمایش خانگی را زیر سوال می‌برد و ضرورت شفافیت بیشتر در اعطای مجوزها را برجسته می‌سازد. برای روشن‌تر شدن این موضوع، تفاوت مجوزها به شرح زیر است:
مجوز وی‌اودی سطح یک: برای پلتفرم‌هایی که عمدتاً به بازنشر آثار دیگر (داخلی یا خارجی) می‌پردازند و امکان تولید محتوای اختصاصی ندارند.
مجوز وی‌اودی سطح دو: برای پلتفرم‌هایی که علاوه بر بازنشر، امکان تولید و انتشار محتوای اختصاصی خود را نیز دارند و فعالیت‌های گسترده‌تری را پوشش می‌دهند.
آینده مبهم رئالیتی شو «بازمانده» و پیامدهای نقض مقررات ساترا
اکنون با توجه به اعلام ساترا و روشن شدن ابعاد تخلف، آینده رئالیتی شو «بازمانده» در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. سوال اینجاست که آیا این برنامه به پلتفرم‌هایی که دارای مجوزهای لازم برای انتشار محتوای تولیدی هستند، واگذار خواهد شد، یا پلتفرم فعلی در صدد اخذ مجوزهای مورد نیاز برآمده و به پخش آن ادامه خواهد داد؟
این رویداد نه تنها برای عوامل رئالیتی شو «بازمانده»، بلکه برای کل صنعت نمایش خانگی و پلتفرم‌های ارائه‌دهنده محتوا حاوی پیامی روشن است: رعایت دقیق مقررات و اخذ مجوزهای لازم از نهادهای نظارتی، از ارکان اصلی فعالیت در این حوزه به شمار می‌رود. بی‌توجهی به این ضوابط می‌تواند به توقف فعالیت‌ها، جریمه‌های سنگین و از دست رفتن اعتماد مخاطبان و سرمایه‌گذاران منجر شود. این جنجال، بار دیگر لزوم یکپارچگی و شفافیت در فرآیند اعطای مجوزها و نظارت بر محتوای شبکه نمایش خانگی را یادآور می‌شود تا از بروز چنین حواشی و آسیب به اعتبار صنعت جلوگیری شود.
مطالب مرتبط
- تاریخ دقیق انتشار فصل دوم سریال وحشی با هنرنمایی جواد عزتی مشخص شد
- رمزگشایی از بنفش؛ چرا این رنگ، کمیاب ترین رنگ در طبیعت است؟
- دوش آب سرد: راهی آسان برای دستیابی به فواید سرددرمانی مشابه وان یخ
- متن بازنویسی شده به شرح زیر است:
عادله نیک‌نژاد
او فارغ‌التحصیل رشته روزنامه‌نگاری با گرایش رسانه‌های دیجیتال است. فعالیت حرفه‌ای خود را در سال ۱۳۹۸ با یک وبلاگ شخصی در حوزه بازی‌های ویدیویی و محتوای آنلاین آغاز کرد. وی پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده در مجلات و وب‌سایت‌های سرگرمی مشغول به کار شد و در حال حاضر، دبیر بخش اخبار و محتوای دیجیتال در یک سایت معتبر سرگرمی است.