پژوهش‌های تازه نشان می‌دهد که آه کشیدن تنها یک واکنش روانی به خستگی یا استرس نیست، بلکه نقشی کلیدی در تنظیم عملکرد ریه‌ها و سلامت دستگاه تنفسی ایفا می‌کند. این یافته‌ها نشان می‌دهد که بازدم‌های عمیق می‌توانند به تعادل لایه‌های مایع پوشاننده ریه کمک کرده و کارایی تنفس را افزایش دهند.
نقش سورفکتانت‌های ریوی در سلامت تنفس
سطح ریه‌ها با موادی به نام سورفکتانت‌های ریوی پوشیده شده است؛ ترکیبی از فسفولیپیدها و پروتئین‌ها که با کاهش کشش سطحی، فرآیند تنفس را آسان‌تر می‌کنند. نبود این مایع حیاتی در نوزادان نارس، به‌ویژه پیش از هفته ۲۸ بارداری، می‌تواند منجر به فروپاشی آلوئول‌ها و مشکلات شدید تنفسی شود. از دهه ۱۹۸۰، درمان با سورفکتانت‌های استخراج‌شده از ریه حیوانات توانسته جان بسیاری از نوزادان نارس را نجات دهد.
چرا آه کشیدن برای ریه‌ها مفید است؟
مطالعات اخیر نشان داده‌اند که آه کشیدن یا تنفس عمیق، تنش سطحی سورفکتانت‌ها را کاهش داده و به بازتنظیم لایه‌های مایع ریوی کمک می‌کند. این لایه‌ها شامل یک سطح سخت‌تر و چندین لایه نرم‌تر در زیر آن هستند که تنها در حالت تعادل بهترین عملکرد را دارند.
وقتی این تعادل به هم می‌خورد، آه کشیدن با ایجاد کشش و انقباض شدیدتر، لایه‌ها را دوباره تنظیم می‌کند و به بهبود انعطاف‌پذیری ریه‌ها منجر می‌شود.
ارتباط آه کشیدن با بیماری‌های تنفسی
در دوران همه‌گیری کووید-۱۹، پزشکان دریافتند که تزریق سورفکتانت‌ها به بیماران بزرگسال مبتلا به سندرم زجر تنفسی حاد، برخلاف نوزادان نارس، چندان مؤثر نیست. این موضوع نشان داد که مشکل تنها کاهش کشش سطحی نیست، بلکه تنش‌های مکانیکی درون مایع ریوی نیز نقش مهمی دارند.
چشم‌انداز درمان‌های آینده
محققان امیدوارند یافته‌های جدید درباره فواید آه کشیدن برای ریه‌ها بتواند به توسعه درمان‌های نوین برای نارسایی تنفسی در بزرگسالان منجر شود. یکی از مسیرهای پیش رو، ساخت سورفکتانت‌های مصنوعی با شناسایی دقیق اجزای هر لایه مایع ریوی است.
جمع‌بندی
آه کشیدن نه‌تنها یک واکنش طبیعی به خستگی یا استرس است، بلکه فرآیندی حیاتی برای سلامت ریه‌ها محسوب می‌شود. این عمل ساده می‌تواند به بازتنظیم لایه‌های مایع ریوی کمک کرده و کارایی تنفس را افزایش دهد. بنابراین، یک نفس عمیق می‌تواند بیش از آنچه تصور می‌کنیم برای بدن مفید باشد.
عادله نیک‌نژاد
او فارغ‌التحصیل رشته روزنامه‌نگاری با گرایش رسانه‌های دیجیتال است. فعالیت حرفه‌ای خود را در سال ۱۳۹۸ با یک وبلاگ شخصی در حوزه بازی‌های ویدیویی و محتوای آنلاین آغاز کرد. وی پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده در مجلات و وب‌سایت‌های سرگرمی مشغول به کار شد و در حال حاضر، دبیر بخش اخبار و محتوای دیجیتال در یک سایت معتبر سرگرمی است.
