کارگروه ساماندهی مد و لباس که نزدیک به دو دهه پیش با هدف هدایت طراحان ایرانی و معرفی پوشش اصیل پایه‌گذاری شد، این روزها بیشتر درگیر صدور مجوز و برگزاری رویدادهای پرحجم است و کمتر اثری از هویت بومی در فعالیت‌هایش دیده می‌شود.
غزل بهمنی، طراح لباس و داور ادوار مختلف جشنواره فجر، می‌گوید: «اوایل انتظار داشتیم برندهایی مثل گوچی و شنل، مد ایرانی ـ اسلامی را دنبال کنند و برای همکاری سراغ ما بیایند، اما امروز خودمان ناچاریم پوشاک چینی وارد کنیم.» او از نبود وب‌سایت رسمی و صفحه مجازی کارآمد انتقاد دارد و معتقد است این خلأ باعث فاصله بیشتر کارگروه با اهالی صنعت مد شده است.
در سال‌های آغازین، قانون‌گذار با هدف ساماندهی طراحان زیرزمینی که بی‌ضابطه فعالیت می‌کردند، کارگروه را تشکیل داد. دهه ۸۰ بارها شاهد تولید انبوه مانتوهای با طرح و نوشته‌های نامناسب بودیم؛ نمونه‌ای که فرهنگ جامعه را به حاشیه می‌برد و کارگروه ساماندهی مد و لباس برای جلوگیری از آن شکل گرفت. اما حالا مسئولان نهاد تقریباً تمام انرژی خود را صرف مسائل فرعی می‌کنند.
یکی از معضلات اساسی ساختاری، تمرکز اختیارات در دستان دبیر کارگروه است. بهمنی تاکید می‌کند: «به‌جای تصمیم‌سازی یک‌نفره، باید هیأت امنایی از کارشناسان باتجربه و نمایندگان نسل جوان شکل گیرد تا نظرات متنوع در سیاست‌گذاری منعکس شود.» به گفته او، فقدان آرشیو مکتوب و دیجیتال از کارهای پیشین، هر مدیر جدیدی را از ادامه مسیر گذشته بی‌اطلاع می‌گذارد.
مشکل دیگر، عجله برای برگزاری جشنواره‌هایی است که کمکی به ارتقای کیفیت مد ایرانی نمی‌کنند. دبیران موقتی زیر فشار زمان، طراحان را لحظه‌ای و برای پرکردن غرفه‌ها فرا می‌خوانند، اما پس از اتمام فستیوال حتی از پاسخگویی به دعوت‌شدگان خودداری می‌کنند. این رفتار اعتبار داخلی و بین‌المللی را خدشه‌دار می‌کند و انگیزه طراحان حرفه‌ای را کاهش می‌دهد.
کارگروه در حالی برای ساماندهی صفحه‌های اینستاگرامی طراحان تصمیم‌گیری می‌کند که حتی سایت رسمی آن برای ارائه اخبار، تقویم رویدادها و فراخوان‌ها ناکارآمد است. بسیاری از استعدادهای مطرح ایرانی برای همکاری دعوت نمی‌شوند و مخاطبان خارجی هر روز بیشتر از پیش به بازار پوشاک وارداتی چینی روی می‌آورند.
برای خروج از این وضعیت، بهمنی راهکارهایی پیشنهاد می‌کند:
- تفکیک وظایف: اختیارات دبیرخانه میان شورای سیاست‌گذاری و هیأت امناء تقسیم شود.
- ایجاد آرشیو دیجیتال: مستندسازی اقدامات، آثار طراحان و تاریخچه جشنواره‌ها.
- مشارکت طراحان جوان: استفاده از دیدگاه نسلی که با شبکه‌های اجتماعی و ذائقه مخاطب آشناترند.
- تدوین چارچوب مشخص: انتشار سند راهبردی مد ایرانی ـ اسلامی و معیارهای ارزیابی برندها.
- تقویت زیرساخت مجازی: راه‌اندازی پورتال تعاملی با نقشه راه رویدادها، فرم ثبت‌نام و بانک اطلاعاتی طراحان.
او همچنین بر لزوم شناسایی و بهره‌برداری از ظرفیت‌های فرهنگی مانند ترمه و دست‌بافت‌های محلی تأکید می‌کند: «ترمه زمانی فقط برای تشییع به کار می‌رفت تا این‌که برند اروپایی هرمس آن را جدی گرفت. ما باید پیش‌قدم معرفی این نمادها به دنیا باشیم، نه منتظر حمایت بیگانگان.»
غزل بهمنی هشدار می‌دهد اگر کارگروه ساماندهی مد و لباس نتواند ساختار خود را اصلاح کند، نه تنها توفیقی در ایجاد جریان مؤثر مد ایرانی پیدا نخواهد کرد، بلکه با گسترش حضور پوشاک چینی و بیگانگان، آینده این صنعت در معرض خطر قرار می‌گیرد. اکنون زمان تصمیم‌های اساسی و بازتعریف مأموریت این نهاد است تا به جای صدور مجوزهای سطحی، حمایت واقعی از طراحان ایرانی را در اولویت قرار دهد.
