آبشار تنگه دانمارک؛ غولی زیرآبی با ارتفاع ۳.۵ کیلومتر
شاید کمتر کسی بداند که بزرگ‌ترین آبشار دنیا نه بر روی خشکی، بلکه در اعماق اقیانوس اطلس شمالی قرار دارد. این پدیده شگفت‌انگیز که با نام آبشار تنگه دانمارک شناخته می‌شود، ارتفاعی حدود ۳.۵ کیلومتر دارد؛ یعنی تقریباً پنج برابر بلندتر از آبشار انجل در ونزوئلا که به‌عنوان مرتفع‌ترین آبشار پیوسته روی خشکی شناخته می‌شود.
موقعیت جغرافیایی آبشار زیرآبی
این آبشار در تنگه دانمارک، میان گرینلند و ایسلند شکل گرفته است. در این نقطه، آب‌های سرد و متراکم دریای گرینلند به سمت آب‌های گرم‌تر دریای ایرمینگر حرکت می‌کنند و به دلیل اختلاف چگالی، به زیر آب‌های گرم‌تر فرو می‌روند. این فروریزش عظیم همان چیزی است که به‌عنوان آبشار زیرآبی شناخته می‌شود.
ابعاد و حجم جریان آب
ابعاد این آبشار حیرت‌انگیز است:
- عرض آن حدود ۱۶۰ کیلومتر برآورد شده است.
- در هر ثانیه نزدیک به ۵ میلیون متر مکعب آب در آن جابه‌جا می‌شود؛ معادل جریان تقریبی ۲ هزار آبشار نیاگارا در اوج قدرت.
این پدیده برای نخستین بار در سال ۱۹۸۹ و با کمک فناوری‌های نوین اقیانوس‌نگاری شناسایی شد.
چرا آبشار زیر آب شکل می‌گیرد؟
علت اصلی شکل‌گیری این آبشار به تفاوت دما و چگالی آب‌ها بازمی‌گردد. آب سرد سنگین‌تر از آب گرم است و زمانی که این دو جریان در تنگه دانمارک به هم می‌رسند، آب سردتر به زیر آب گرم‌تر رانده می‌شود و از روی پرتگاهی عظیم در کف اقیانوس سقوط می‌کند. این فرآیند جریان عمودی قدرتمندی ایجاد می‌کند که همانند یک آبشار واقعی عمل می‌کند.
تهدید تغییرات اقلیمی برای آبشار تنگه دانمارک
با وجود عظمت این پدیده، گرمایش جهانی تهدیدی جدی برای آن محسوب می‌شود. افزایش دمای اقیانوس‌ها و کاهش یخ‌های قطبی، حجم آب سرد و متراکم را کاهش داده و در نتیجه قدرت این آبشار زیرآبی رو به تضعیف است. پژوهشگران هشدار می‌دهند که این تغییرات می‌تواند بر جریان‌های اقیانوسی جهانی و حتی وضعیت آب‌وهوای مناطق مختلف تأثیر بگذارد.
پروفسور آنا سانچز-ویدال، سرپرست یکی از اکتشافات علمی در این زمینه، تأکید کرده است که کاهش جریان‌های سرد در مناطقی مانند سواحل کاتالونیا نمونه‌ای روشن از اثرات تغییرات اقلیمی بر پدیده‌های اقیانوسی است.
جمع‌بندی
آبشار تنگه دانمارک نه‌تنها بزرگ‌ترین آبشار جهان است، بلکه نمادی از قدرت و پیچیدگی نیروهای طبیعی در اعماق اقیانوس‌ها به شمار می‌رود. این پدیده شگفت‌انگیز در عین حال هشداری جدی درباره پیامدهای تغییرات اقلیمی است؛ تغییری که می‌تواند حتی عظیم‌ترین شگفتی‌های طبیعت را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
عادله نیک‌نژاد
او فارغ‌التحصیل رشته روزنامه‌نگاری با گرایش رسانه‌های دیجیتال است. فعالیت حرفه‌ای خود را در سال ۱۳۹۸ با یک وبلاگ شخصی در حوزه بازی‌های ویدیویی و محتوای آنلاین آغاز کرد. وی پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده در مجلات و وب‌سایت‌های سرگرمی مشغول به کار شد و در حال حاضر، دبیر بخش اخبار و محتوای دیجیتال در یک سایت معتبر سرگرمی است.
