بیماری‌های انگلی یکی از چالش‌های رایج سلامت در میان کودکان به شمار می‌رود که گاهی با علائم آشکار و گاهی نیز به صورت خاموش و بدون نشانه بروز می‌کند. دکتر امیرحسین حسینی، فوق تخصص گوارش و کبد کودکان و نوجوانان و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در گفت‌وگویی تفصیلی به تشریح ابعاد مختلف این بیماری، از علائم تا راه‌های تشخیص و درمان آن پرداخته است که شناخت آن‌ها برای والدین و مراقبان سلامت کودکان حیاتی است.
آشنایی با بیماری های انگلی در کودکان: شیوع و اهمیت
دکتر حسینی با اشاره به شیوع نسبتاً بالای بیماری‌های انگلی در کودکان، تأکید می‌کند که آگاهی از نشانه‌ها، حتی در مواردی که بیماری بدون علامت پیش می‌رود، اهمیت فراوانی دارد. این بیماری می‌تواند سلامت عمومی و روند رشد کودک را تحت تأثیر قرار دهد و در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع، عوارض جدی‌تری را به دنبال داشته باشد. شناخت این بیماری و راهکارهای مقابله با آن، گامی مهم در حفظ سلامت جامعه به ویژه گروه سنی کودکان است.
علائم پنهان و آشکار بیماری های انگلی در کودکان چیست؟
به گفته دکتر حسینی، یکی از بارزترین علائم بیماری‌های انگلی در کودکان، اختلال در روند وزن‌گیری یا کاهش وزن غیرقابل توضیح است. این عارضه، زنگ خطری جدی برای والدین محسوب می‌شود. دیگر نشانه‌های انگل در کودکان شامل این موارد است:
دردهای مبهم و مزمن شکمی که گاهی ممکن است به صورت مکرر بروز کند.
بوی بد دهان که حتی با رعایت بهداشت دهان و دندان نیز برطرف نمی‌شود.
خارش مداوم ناحیه مقعدی، به خصوص در ساعات شب.
مشاهده مستقیم کرم یا تخم انگل در مدفوع که واضح‌ترین نشانه تلقی می‌شود.
دندان قروچه در خواب (گرچه هر دندان قروچه‌ای لزوماً نشانه انگل نیست و می‌تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد).
در برخی موارد حتی مشکلات تنفسی غیرعادی نیز می‌تواند از علائم ابتلا به بیماری‌های انگلی باشد که نیازمند توجه ویژه است.
تشخیص دقیق بیماری های انگلی در کودکان: از آزمایش مدفوع تا تست خونی
تشخیص قطعی بیماری‌های انگلی در کودکان مستلزم مراجعه به پزشک متخصص و انجام آزمایش‌های دقیق است. دکتر حسینی بر نقش کلیدی آزمایش مدفوع در آزمایشگاه‌های معتبر تأکید می‌کند که معمولاً موثرترین روش به شمار می‌رود. این آزمایش با بررسی نمونه مدفوع زیر میکروسکوپ، وجود تخم، کیست یا خود کرم‌های انگلی را مشخص می‌کند.
علاوه بر آن، در مواردی خاص از “اسکاچ تست” (Scotch test) استفاده می‌شود. در این روش، چسب‌های مخصوصی به ناحیه مقعد چسبانده شده و سپس برای بررسی وجود انگل یا تخمک‌های آن به آزمایشگاه منتقل می‌گردد. تست‌های خونی نیز در برخی موارد برای شناسایی انواع خاصی از انگل‌ها که ممکن است در سایر آزمایش‌ها قابل تشخیص نباشند، کارآمد خواهند بود.
راهکارهای درمان و پیشگیری از انگل در کودکان و خانواده
پس از تشخیص نوع انگل در کودکان، پزشک متخصص پروتکل درمانی مناسب را تجویز خواهد کرد. مهم است که درمان تحت نظارت پزشک انجام شود و در صورت ابتلای یکی از اعضای خانواده، سایرین نیز برای جلوگیری از چرخه انتقال، تحت بررسی و درمان قرار گیرند. معمولاً دارو درمانی در چند مرحله صورت می‌گیرد، با این حال، برخی افراد ممکن است منع مصرف دارو داشته باشند که پزشک در این خصوص راهنمایی‌های لازم را ارائه می‌دهد.
برای پیشگیری از بیماری‌های انگلی در کودکان، رعایت بهداشت فردی و محیطی از اهمیت بالایی برخوردار است. دکتر حسینی بر شست‌وشوی مکرر دست‌ها، به‌ویژه برای مراقبان کودکان و خود کودکان قبل از غذا و بعد از استفاده از سرویس بهداشتی، تأکید می‌کند؛ زیرا اصلی‌ترین راه انتقال انگل از طریق دهان است. اطمینان از بهداشت آب آشامیدنی، شست‌وشوی کامل میوه‌ها و سبزیجات و پخت کافی گوشت نیز از دیگر توصیه‌های کلیدی برای پیشگیری از ابتلا به انگل در کودکان است.
چرا توجه به بیماری های انگلی در کودکان ضروری است؟ عوارض و پیامدهای آن
گرچه بیماری‌های انگلی می‌تواند افراد را در هر سنی درگیر کند، اما شیوع و عوارض آن در کودکان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. انگل در کودکان می‌تواند منجر به سوء‌جذب مواد غذایی، اختلال در رشد طبیعی، کم‌خونی و حتی مشکلات جدی‌تری مانند انسداد روده شود. علاوه بر این، افراد مبتلا، به خصوص کسانی که در تهیه و توزیع مواد غذایی نقش دارند، می‌توانند به منبعی برای انتقال گسترده‌تر بیماری در جامعه تبدیل شوند و سلامت عمومی را به خطر اندازند. بنابراین، تشخیص و درمان به موقع انگل در کودکان نه تنها برای سلامت فرد، بلکه برای حفظ بهداشت عمومی جامعه نیز حیاتی است و نیازمند همکاری والدین، پزشکان و سیستم بهداشتی کشور است.
مطالب مرتبط
- ابلاغ پروتکل ملی مداخلات مددکاری برای مقابله با رفتارهای خودآسیب‌رسان
- تکنیکی ساده که لجبازی کودکان را کاهش می‌دهد
- چای سبز و نقش آن در کاهش وزن و کنترل قند خون
- هوش مصنوعی گوگل افق تازه‌ای در درمان سرطان می‌گشاید
عادله نیک‌نژاد
او فارغ‌التحصیل رشته روزنامه‌نگاری با گرایش رسانه‌های دیجیتال است. فعالیت حرفه‌ای خود را در سال ۱۳۹۸ با یک وبلاگ شخصی در حوزه بازی‌های ویدیویی و محتوای آنلاین آغاز کرد. وی پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده در مجلات و وب‌سایت‌های سرگرمی مشغول به کار شد و در حال حاضر، دبیر بخش اخبار و محتوای دیجیتال در یک سایت معتبر سرگرمی است.