اهمیت حساسیت بارورفلکس
حساسیت بارورفلکس (baroreflex sensitivity) معیاری است که نشان می‌دهد بدن تا چه اندازه می‌تواند فشار خون را به سرعت تنظیم کند. اختلال در این مکانیزم خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش می‌دهد و مدیریت غیر دارویی آن از اولویت‌های پیشگیری به شمار می‌آید.
همگامی فشار خون با ساختار موسیقی
محققان King’s College London زیر نظر پروفسور الین چو، فشار خون ۹۲ نفر (میانگین سنی ۴۲ سال) را طی گوش دادن به ۹ قطعه از ۳۰ قطعه پیانو ضبط کردند. یک الگوریتم بیزی مرزهای «قوس ریتم و بلندای صدا» را شناسایی و بررسی کرد که بدن چگونه به این تغییرات واکنش نشان می‌دهد.
- تغییرات بلندای صدا بیشتر از تمپو توانست فشار خون را با موسیقی هماهنگ کند.
- قطعاتی با عبارات موسیقایی پیش‌بینی‌پذیر (مانند اجرای Harold Bauer از سرناد شوبِرْت) بیشترین همگامی را ایجاد کردند که نشان‌دهنده تقویت بارورفلکس است.
مکانیسم همگامی پیش‌بینی‌پذیر
- پیش‌بینی ریتم: شناخت آغاز و پایان چرخه‌های موسیقی باعث تنظیم خودکار نوسان‌های قلبی و تنفسی می‌شود.
- مزیت اجتماعی-زیستی: مانند پاروزنان یک قایق که برای کارآمدی بیشتر همگام پارو می‌زنند، همگامی با ریتم خارجی به ثبات فیزیولوژیک کمک می‌کند.
افق‌های نوین در «طب موسیقی»
- طراحی پروتکل‌های دقیق موسیقی‌درمانی: انتخاب قطعات با ساختار عبارات قابل پیش‌بینی برای بهبود حساسیت بارورفلکس در بیماران پرخطر
- ادغام در مراقبت‌های قلبی: استفاده از موسیقی درمانی به‌عنوان مکمل کم‌هزینه و بدون عارضه دارویی در کلینیک‌ها و منزل
این مطالعه پیش‌زمینه‌ای برای «طب موسیقی دقیق» است که می‌تواند روزی به‌عنوان ابزار پیشگیری یا مداخله در بیماری‌های قلبی-عروقی شناخته شود؛ هرچند نیاز به آزمایش‌های طولانی‌مدت بالینی دارد.
منابع
- ESC Press Office, “Predictable structures in music synchronises blood pressure the most…”, 28 Aug 2025.
- Ernie Mundell, MedicineNet, “Feel the Beat: Music Might Help Regulate Blood Pressure”, Sept 2025.
عادله نیک‌نژاد
او فارغ‌التحصیل رشته روزنامه‌نگاری با گرایش رسانه‌های دیجیتال است. فعالیت حرفه‌ای خود را در سال ۱۳۹۸ با یک وبلاگ شخصی در حوزه بازی‌های ویدیویی و محتوای آنلاین آغاز کرد. وی پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده در مجلات و وب‌سایت‌های سرگرمی مشغول به کار شد و در حال حاضر، دبیر بخش اخبار و محتوای دیجیتال در یک سایت معتبر سرگرمی است.
