بیماری مزمن کلیه: از خاموشی تا بحران جهانی سلامت
بیماری مزمن کلیه (CKD) بی‌آنکه در مراحل اولیه نشانه‌های واضحی از خود بروز دهد، به آهستگی در حال تبدیل شدن به یکی از جدی‌ترین چالش‌های سلامت در سراسر جهان است. بر اساس یافته‌های یک بررسی جدید، این بیماری اکنون در جایگاه نهمین علت اصلی مرگ و میر در سطح بین‌المللی قرار گرفته و هر ساله جان میلیون‌ها نفر را می‌گیرد. این روند نگران‌کننده، متخصصان و سازمان‌های بهداشتی را بر آن داشته تا نسبت به "بحران خاموش" ناشی از نارسایی کلیه هشدار دهند. این بیماری با کاهش تدریجی و برگشت‌ناپذیر عملکرد کلیه‌ها در تصفیه مواد زائد از خون مشخص می‌شود و اغلب تا زمانی که به مراحل پیشرفته نرسیده باشد، علائم قابل توجهی ندارد.
تصویر مرتبط:
روند نگران‌کننده شیوع بیماری مزمن کلیه در دهه‌های اخیر
داده‌های اخیر نشان می‌دهد که شمار افرادی که با کاهش عملکرد کلیه دست و پنجه نرم می‌کنند، از سال ۱۹۹۰ میلادی تاکنون بیش از دو برابر شده است. این آمار از ۳۷۸ میلیون نفر در آن زمان به حدود ۷۸۸ میلیون نفر در حال حاضر رسیده است، به این معنا که اکنون از هر هفت فرد بزرگسال، یک نفر به نوعی به بیماری مزمن کلیه مبتلا است. پژوهشگران با تحلیل داده‌های گسترده "بررسی بار جهانی بیماری‌ها" که روندهای سلامت را در ۲۰۴ کشور و منطقه پایش می‌کند، به این نتیجه رسیده‌اند. تمرکز این تحلیل بر بزرگسالان ۲۰ سال به بالا بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۳ بوده است.
آمار تکان‌دهنده نارسایی کلیه:
۱.۵ میلیون مورد مرگ و میر تنها در سال ۲۰۲۳ مستقیماً با بیماری مزمن کلیه مرتبط بوده است.
این آمار افزایشی ۶ درصدی را طی سه دهه اخیر نشان می‌دهد، حتی پس از تعدیل برای افزایش جمعیت سالمند.
این یافته‌ها به وضوح نشان می‌دهند که بیماری مزمن کلیوی نه تنها شایع و کشنده است، بلکه به یک مسئله بهداشت عمومی رو به وخامت تبدیل شده است که نیاز به توجه و اقدامات فوری دارد.
پیامدهای جدی نارسایی کلیه و ارتباط آن با سایر بیماری‌ها
عدم عملکرد صحیح کلیه‌ها به معنای تجمع مواد سمی در بدن است که می‌تواند به عوارض جدی و تهدیدکننده حیات منجر شود. متأسفانه، همانطور که اشاره شد، بیماری مزمن کلیه اغلب تا زمانی که به مرحله پیشرفته نرسد و فرد نیازمند دیالیز یا پیوند کلیه نشود، بی‌علامت باقی می‌ماند. علاوه بر این، نارسایی کلیه تنها به خودی خود یک خطر نیست؛ بلکه نقش مهمی در افزایش خطر ابتلا به سایر بیماری‌ها، به ویژه بیماری‌های قلبی عروقی، ایفا می‌کند. تخمین زده می‌شود که حدود ۱۲ درصد از مرگ و میرهای مرتبط با بیماری‌های قلبی در سراسر جهان، تحت تأثیر عوارض بیماری مزمن کلیه قرار دارند. این ارتباط دوسویه، پیچیدگی و جدیت این عارضه را دوچندان می‌کند.
ضرورت تشخیص زودهنگام و دسترسی عادلانه به درمان بیماری کلیه
با توجه به وسعت و وخامت این بحران سلامت جهانی، پژوهشگران بر لزوم اقدامات فوری و مؤثر تأکید دارند. یکی از مهم‌ترین این اقدامات، افزایش دسترسی به آزمایش‌های غربالگری ساده مانند آزمایش ادرار است تا بیماری مزمن کلیه در مراحل اولیه شناسایی شود. تشخیص زودهنگام بیماری کلیه می‌تواند به شروع به موقع درمان و کند کردن روند پیشرفت آن کمک شایانی کند.
اقدامات حیاتی برای مقابله با بیماری مزمن کلیه:
افزایش آگاهی عمومی: اطلاع‌رسانی درباره علائم، عوامل خطر و اهمیت غربالگری منظم.
دسترسی عادلانه به درمان: اطمینان از اینکه تمامی بیماران، فارغ از موقعیت اجتماعی و اقتصادی، به درمان‌های مقرون به صرفه و با کیفیت دسترسی داشته باشند. این شامل داروها، دیالیز و در صورت لزوم، پیوند کلیه می‌شود.
مدیریت عوامل خطر: کنترل بیماری‌هایی نظیر دیابت و فشار خون بالا که از عوامل اصلی ابتلا به بیماری مزمن کلیه هستند.
همکاری‌های بین‌المللی و سرمایه‌گذاری در تحقیقات، آموزش و زیرساخت‌های بهداشتی می‌تواند نقش کلیدی در کنترل و کاهش بار جهانی ناشی از بیماری مزمن کلیه ایفا کند.
مطالب مرتبط
- نگرانی‌های تازه در سلامت زنان؛ نور آبی و کم تحرکی عامل کاهش باروری زنان معرفی شدند
- فوق تخصص گوارش کودکان جزئیات مهمی درباره علائم و تشخیص بیماری‌های انگلی در کودکان ارائه کرد
- ابلاغ پروتکل ملی مداخلات مددکاری برای مقابله با رفتارهای خودآسیب‌رسان
- تکنیکی ساده که لجبازی کودکان را کاهش می‌دهد
عادله نیک‌نژاد
او فارغ‌التحصیل رشته روزنامه‌نگاری با گرایش رسانه‌های دیجیتال است. فعالیت حرفه‌ای خود را در سال ۱۳۹۸ با یک وبلاگ شخصی در حوزه بازی‌های ویدیویی و محتوای آنلاین آغاز کرد. وی پس از کسب تجربه، به عنوان نویسنده در مجلات و وب‌سایت‌های سرگرمی مشغول به کار شد و در حال حاضر، دبیر بخش اخبار و محتوای دیجیتال در یک سایت معتبر سرگرمی است.